Artvin Yemekleri – Artvin’de Ne Yenir?
Doğu Karadeniz gezisinin olmazsa olmazı Karadeniz Mutfağı’nın tadına doyum olmaz lezzetleri. Gürcistan ile sınır komşusu olan Artvin’de yöresel yemekleri ile elbette bu konuda geri kalmıyor. Üç tarafı Gürcü, Laz ve Doğu Anadolu Mutfağı ile çevrilmiş olan Artvin yemekleri, hem kendi mutfağına has tatları hem de bu bölgelerden esinlendiği lezzetleri ile misafirlerine oldukça zengin sofralar sunuyor.
Siz gezginler Artvin’e gitmeden önce Artvin’in meşhur yemekleri konusunda biraz daha bilgi sahibi olun ki gittiğinizde fazla vakit kaybetmeden homini gırtlak yapabilin diye Artvin’e gitmiş, görmüş ve doymuş birisi olarak bu konuya bir el atmak istedim.
Zira dediğim gibi Artvin mutfağı oldukça zengin. Burada, mısır ekmeği, kaygana, silor, kuymak derken sofranın başında zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz.
Üstelik yazıda, bu meşhur Artvin yemekleri nerede yenir onun cevabını da verdim. Haydi şimdiden afiyet olsun!
İçindekiler:
Yöresel Artvin Yemekleri – Artvin’de Ne Yenir?
Geziniz sırasında Artvin yemek kültürü ile tanışmanız kahvaltı sofrasında başlayacak desem fazla abartmış olmam sanırım. Süt ve peynir, yoğurt gibi süt ürünlerinin birleşimi ile ortaya çıkan tatların yanı sıra pekmez de Artvin’de kahvaltı sofralarının vazgeçilmezlerinden.
Kahvaltı sonrasında ise olaylar hamur işi ile devam ediyor. Artvin yemekleri ile hamur işi arasında çok güçlü bir bağ var. Öyle ki Karadeniz’in en meşhur lezzeti hamsi bile hamur işlerine malzeme olmuş durumda.
Tabi Sebze yemeklerini de unutmamak lazım. Türkiye’nin en çok yağış alan bölgelerinden biri olan ve yeşilin binbir tonunu görebileceğiniz Artvin’de sebze yemekleri elbette sofraların olmazsa olmazlarından.
Merak etmeyin. Artvin mutfağının en önemli lezzetlerinden balık ve et konusunu da es geçecek değilim. Ancak baştan söyleyeyim. Bu konuda benim favorim hamsi değil Artvin cağ kebap.
Buyrun bütün bu lezzetlere kısa kısa bir göz atalım.
Artvin Kahvaltı Lezzetleri
Kalaco
Karadeniz ve Gürcü mutfağı ortak yapımı olan Kalaco, Artvin’de kahvaltı yaparken mutlaka denemeniz gereken bir lezzet. birlikte kaynatılan süzme yoğurt ve mısır unu, yanında pekmez ile birlikte servis ediliyor. Siz de üzerine döküp afiyetle yiyorsunuz.
Kaygana
Kahvaltıda hamur işi olmadan yapamam diyenlerin imdadına Kaygana yetişiyor. Artvin’de hemen hemen her öğün tüketilen Kaygana, yumurta, un, süt, maydonoz, dereotu ve yeşil soğan ile hazırlanan bir krep.
Kuymak
Yok muhlama değil. Mıhlama hiç değil. Kuymak bu kuymak. Başka bir şeye benzemez!
İşin şakası bir yana, Artvin yemekleri arasında lezzeti ile bir adım öne çıkan Kuymak, hazırlanışında kullanılan peynirin farklılığı ile diğerlerinden biraz ayrışıyor. Kullanılan mısır unu, tereyağı ve eriyen peynirin uzaması ise bildiğiniz gibi.
Ancak lafı uzatmaya gerek yok. Kuymak, Artvin gezisi yemek menünüzde mutlaka bulunmalı.
Artvin Gezi Planınızı Diğer Artvin Yazılarıma Bakmadan Hazırlamayın!
Artvin’de Nerede Kalınır? En İyi 10 Artvin Otelleri
Artvin Nerede, Artvin’e Nasıl Gidilir?
Turşu Kavurması
Aslında turşu kavurmasını sebze yemeklerinin altında paylaşacaktım. Ancak aklıma eskiden kahvaltılarda yediğimiz turşu kavurmaları geldi. O yüzden dayanamadım, buraya eklemek istedim.
Fasülye turşusunun yağda kavrularak pişirilmesiyle hazırlanan bu yemek, tüm Karadeniz’de olduğu gibi Artvin’de de sofraların vazgeçilmezlerinden.
Dügmeç
Artvin’de hava şartları malum. Özellikle kış aylarında köylerde insanlar bırakın şehre inmeyi zaman zaman evlerinden kafalarını bile çıkaramıyor. O yüzden yemeği israf etmeme konusunda çok dikkatliler.
Dügmeç de bu zaruriyetin ortaya çıkardığı lezzetlerden biri. Artvin köylerini gezerken kahvaltıda bayat ekmeği tereyağda peynir ile kavurup önünüze koyarlarsa şaşırmayın. Bilin ki size dügmeç hazırlamışlardır.
Artvin’de Hamur İşi Yemekler
Silor
Yoğurtlu silor, Artvin yemekleri arasında yalnızca buraya özgü lezzetlerden biri. Ana malzemesi olan yufka bir sene öncesinden fırında kavruluyor ve sonra kurutuluyormuş. Yani silor, zahmetli bir süreçten geçtikten sonra sofralardaki yerini alıyor.
Hazırlanırken üzerine kaynar su, yoğurt ve tereyağı dökülen silor, yöre halkı tarafından sinor olarak da isimlendiriliyor.
Mısır Ekmeği
Karadeniz’de her öğünün olmazsa olmazı mısır ekmeği, elbette Artvin’de de sofralarda yerini alıyor. Burada çadi olarak da isimlendirilen mısır ekmeği, tuz, süt, yoğurt, tereyağı ve elbette mısır ununun birleşiminden oluşuyor.
Artvin’de kahvaltı lezzetleri başlığı altında yazdığım dügmeç, mısır ekmeği için de yapılıyor. Yani bayatlayan mısır ekmeklerini atmak yerine tereyağ ve peynir ile kavurup yiyorlar.
Hamsili Ekmek
Hamsili ekmek, Karadeniz’de mısır unu ile yapılan bir diğer lezzet. Bir başka deyişle, mısır ekmeğinin hamsili versiyonu. Ekmek hamuruna hamsinin yanında maydonoz, pazı, nane gibi yeşillikler de katılarak hazırlanıyor.
Artvin Pidesi
Karadeniz’de pide denildiği zaman akan sular durur. Özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde hemen her şehrin kendine has pidesi vardır. Giresun’da Espiye, Ordu’da Ünye, Samsun’da Bafra pidesi ve elbette Trabzon pidesi benim ilk anda aklıma gelenler.
Artvin’de bu yarışta geride kalmamış elbette. Genelde hamuru yuvarlak şekilde hazırlanan Artvin Pidesi, taş fırında pişiriliyor. Peynirli, kavurmalı ve kıymalı favorilerden.
Cevizli Kete
Artvinliler hamur işini gerçekten seviyor. O yüzden Artvin yemekleri yanında ekmek olmadan yenmiyor. Yöreye has ekmek çeşitlerinden biri olan Cevizli Kete de bunlardan biri.
Kuzinede hamuruna elde çekilmiş ceviz eklenerek pişirilen kete, misafirlere sadece yemek sofralarında değil, çayın yanında da ikram ediliyor.
Hinkal
Hinkal mantının gürcü versiyonu. Bizim alıştığımız mantılardan fark hamurunun avuç içi büyüklüğünde açılmasından geliyor. Oldukça büyük olduğundan genelde bir porsiyonunda 4-5 tane olacak şekilde servis ediliyor.
Hinkalın içerisinde malzeme olarak az yağlı kavurma kullanılıyor. Ayrıca her ne kadar orjinalinde yoğurtsuz servis edilse de tercihe göre üzerine yoğurt da ilave ediliyor.
Artvin’de Meşhur Sebze Yemekleri
Karalahana Sarması
Karalahana sarması için fazla söze gerek yok. Haşlanan kara lahana yapraklarının içine pirinç harcının doldurulmasıyla hazırlanan bu lezzet, Artvin sofralarının vazgeçilmezlerinden.
Karalahana Kavurması
Karadenizliler, tıpkı mısır ekmeği gibi karalahananın da etinden sütünden ziyadesiyle faydalanıyorlar. Karalahana kavurması da yine karalana ile hazırlanan lezzetlerden biri. Lahanana kavrulurken içine fasulye, buğday, bulgur gibi bakliyatlar katılarak pişirilen bu yemek, tüm Karadeniz’de olduğu gibi Artvin’de de meşhur.
Pancar Yemeği
Özellikle kış aylarında tüketilen Artvin yemekleri arasında önemli bir yere sahip olan pancar yemeği, halk arasında şalgam yemeği olarak da biliniyor. Pancar köklerinin temizlendikten sonra salça ve pirinç ile birlikte kavrulmasıyla hazırlanıyor.
Motrella
Motrella, taze fasulye ile hazırlanan, Artvin yöresine özgü bir yemek. Fasulye yağda pişirilirken içine soğan ve ceviz konularak hazırlanıyor.
Isırgan Otu (Çinçar)
Isırgan otunun pişirilmesiyle hazırlanan çinçar, Doğu Karadeniz bölgesinde sıklıkla tüketilen bir sebze yemeği. Özellikle bahar aylarında tüketilen bu yemek, bünyeleri mevsimsel gribe karşı hazırlaması ile meşhur.
Artvin’de Balık ve Et
Cağ Kebabı
Cağ kebabı Artvin’de mi yenir Erzurum’da mı? Cevabınız direk Erzurum olduysa, birazcık yanıldınız. Çünkü ben size Artvin cağ kebabına da bir şans vermenizi tavsiye ederim.
Halk arasında yatık döner veya Artvin döneri olarak da bilinen cağ kebap, Artvin’de de en az Erzurum’da olduğu kadar meşhur ve lezzetli.
Hamsili Pilav
Karadeniz’in en meşhur lezzetleri arasında yer alan Hamsili Pilav, Artvin yemeklerinin de vazgeçilmezlerinden. Özenle ayıklanmış hamsilerin, pirinç pilavı ile bir araya gelmesiyle orataya çıkan ve midelere bayram ettiren hamsili pilav, Artvin gezisi sırasında mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden.
Benekli Alabalık
Her ne kadar Karadeniz’de balık yemek denildiğinde akla ilk olarak hamsi gelse de alabalık da bu yörenin vazgeçilmezlerinden. Artvin ise bu konuyu benekli alabalık ile ayrı bir noktaya taşımış durumda.
Artvin’in gürül gürül akan derelerinden avlanan benekli alabalıkların mısır unu ile birleşmesiyle ortaya çıkan bu lezzet şöleninin kızartmanın yanında, fırında pişirilen veya çorba olarak hazırlanan versiyonları da var.
Artvin Tatlıları
Laz Böreği
Laz böreği son dönemlerin yükselen yıldızlarından. Karadenizli olduğum için benim yıllardır bildiğim bu lezzet, şimdilerde büyük şehirlerde de boy göstermeye başladı. Memleketçilik yapmayacağım merak etmeyin. Gaziantep baklavası ile karşılaktırmak gibi bir şeye kalkışmayacağım. Ancak Laz böreği de bence mutlaka şans verilmesi gereken lezzetlerden.
Laz böreğini ilk defa duyanlar için hemen kısa bir açıklama yapayım. Her ne kadar adında börek geçse de kendisi enfes lezzete sahip bir tatlı.
Elde açılan yufkaların arasına, köy yumuttası, tereyağı, süt ve şekerle hazırlanan muhallebinin sürülmesiyle hazırlanan Laz böreği, fırında pişirildikten sonra şerbetlenerek servis ediliyor. Size de afiyetle yemek kalıyor. Mutlaka deneyin!
Hasuta
O kadar Artvin yemeğinin üzerine hafif bir tatlı yesem aslında benim için daha hayırlı olur diyenlerin imdadına Hasuta yetişiyor. Dut pekmezinin nişasta ve tereyağı ile pişirilmesiyle hazırlanan bu tatlı, bünyeye sağladığı direnç ile de meşhur.
Katmer
Elde açılan hamurlara tahin ve tereyağı sürüldükten sonra pişirilen Artvin katmeri de bu yörede denemeniz gereken lezzetler arasında.
Artvin Yemekleri Artvin’de Nerede Yenir?
Artvin mutfağının baş tacı yemeklerini sıraladıktan sonra sıra geldi Artvin yemekleri Artvin’de nerede yenir sorusunun cevabını vermeye.
Eee, öyle kolay değil böylesine zengin bir mutfak geleneğinin hakkını verebilen lokantaları bulabilmek. O yüzden güzel bir araştırma yaptım ve en meşhur Artvin restoranlarını aşağıda sıraladım.
Kuşçu’nun Yeri – Artvin Merkez
Kuşçu’nun Yeri Katrevan, hem yerli halk hem de gezginler tarafından Artvin’in en çok tercih edilen restoranlarından. Tahmin edersiniz ki bunun sebebi Kuşçu’nun Yeri’nde yöresel yemeklerin yeme de yanında yat kıvamında olması.
Tam bir kasaba lokantası atmosferinde misafirlerini ağırlayan restoranın manzarası da en az yemekleri kadar güzel.
Tema Konuk Evi – Macahel
Eğer Artvin gezisi sırasında Macahel’e de uğrayacaksanız, Camili Köyü’nde bulunan Tema Konuk Evi’ne mutlaka gitmelisiniz. Aynı zamanda otel olarak da hizmet veren Tema Konuk Evi, yöresel Artvin yemekleri konusunda da oldukça iddialı.
Meroli Ev Pansiyon & Yöresel Tatlar – Borçka
Borçka Karagöl’e oldukça yakın olan Meroli Ev Pansiyon & Yöresel Tatlar, bu çevrenin en çok rağbet gören restoranlarından. Bana inanmazsanız Vedat Milor’un Meroli Yöresel Tatlar hakkında yazdıklarına bir bakın. 🙂
Ersin Dede Cağ Kebap – Ardanuç
Artvin’in Ardanuç ilçesinde yer alan Ersin Dede Cağ Kebap, rotanıza birkaç saatlik ekleme yapmanızı sağlayacak kadar lezzetli cağ kebabı ile meşhur. Odun ateşinde pişen yatay dönerin tadı o kadar güzel ki öğleden sonraya kalmadan hepsi bitiyor ve Ersin Dede dükkanı kapatıyor. O yüzden erkenden gitmekte fayda var.
Kristal Pide – Hopa
Artvin’de en çok tercih edilen pidecilerden biri olan Kristal pide, kavurmalı yumurtalı pidesiyle meşhur. Pideler tam bir lezzet bombardımanı. Ancak kavurma, yumurta, tereyağ karışımını göz önünde bulundurunca oldukça ağır bir öğünün sizi beklediğini söylemek pek de yanlış olmaz. Ona göre gidin.
Saklıca Lokantası – Artvin Merkez
Artvin merkezde yöresel yemekleri tadabileceğiniz bir diğer adres 1954 senesinden beri hizmette olan saklıca lokantası. Tam bir esnaf lokantası kıvamında olan Saklıca Lokantası’nda birçok ev yemeği çeşidini bulabilirsiniz.
Klaskurelebi Gürcü Sofrası – Borçka
Artvin’de kahvaltı için tercih edebileceğiniz mekanlardan biri Klaskurelebi Gürcü Sofrası. Borçka’da yer alan bu restoran, adından da anlaşılabileceği üzere Gürcü mutfağından sunduğu lezzetlerle adından söz ettiriyor. Ancak Karadeniz yemekleri de menülerinde var.
Şavşat Evi – Yavuzköy
Kahvaltı için bir diğer adres Şavşat Yavuzköy’de bulunan Şavşat Evi. Geleneksel lezzetlerin donattığı kahvaltı sofraları güne güzel bir başlangıç yapmanızı sağlayacak cinsten. Şavşat Karagöl’e uğramayı düşünüyorsanız aklınızda olsun.
Yukarıda Artvin’de ne yenir, nerede yenir sorusunun cevabını mümkün olduğunca detaylı bir şekilde anlatmaya çalıştım. Yazımı beğendiyseniz, aklınıza herhangi bir şey takıldıysa veya geri bildirim yapmak istiyorsanız lütfen aşağıdaki yorum kutusuna yazın ve bana gönderin.
